Asset Publisher Asset Publisher

Historia Nadleśnictwa

 

Historia Nadleśnictwa

 

Po raz pierwszy duże obszary leśne okolic Gorzowa wspomniane są w 1124 roku. Biskup Otto z Bambergu, Apostoł Pomorza, potrzebował 6 dni, aby przebyć leśne ostępy w drodze z Gniezna przez Santok do Pyrzyc. Wówczas to, wspomina Puszczę Gorzowską (Landsberger Heide).

Wiadomo, że do końca XVIII  wieku lasy otaczające Gorzów nie były zinwentaryzowane. Prowadzono w nich pozyskanie wybiórcze. Królewski las Mossine dopiero w 1767 r. podzielony został na oddziały. Według mapy z roku 1767 Puszcza Mosińska - Merica Massin  nosi nazwę Koniglische Preussische Neumarkische Massinschen Forst Reveier (Geh. Archiv Dahlem sygn. 14/1766 - 1801). Na mapie widoczne są przecinki z zaznaczonymi oddziałami, których jest 180. Pierwsze wzmianki o leśniczym we wsi Mosina pojawiają się już w 1589r. Według Słownika Gorzowskiego o urzędzie nadleśniczego Oberforster w Mosinie dowiadujemy się w roku 1809. Jerzy Zysnarki w swej monografii Kłodawy podaje, że tamtejszy H e i d e r e i t e r w roku 1685 pobierał wynagrodzenie w wysokości   10 - 14 talarów oraz deputat w życie, jęczmieniu, owsie i chmielu. Autor ten sugeruje, że byli to odpowienicy późniejszych nadleśniczych. W samym powiecie gorzowskim posiadającym lasy na 38 % swego obszaru (co stanowiło 45 700 ha) istniały w pierwszej połowie XX wieku nadleśnictwa w: Różankach, Lipie, Kłodawie, (podzielone na dwa: Wschód i Zachód), Wysoka, Nowiny Wielkie i Mosina.

Sposób eksploatacji lasów regulowało miejscowe prawo, ustanowione przez lokalne władze. Stałym jego składnikiem był przywilej wypasu w lasach inwentarza domowego. Bydło i świnie    z reguły wypędzano do Puszczy Mosińskiej. Rolnikom Witnickim dopiero w latach 1863-1874 odebrano prawo wypasu bydła w lasach Mosińskich. Zakaz ten nie dotyczył wypasu świn, jako że Witnicki kronikarz Fritz Pfeiler podaje, że jeszcze w roku 1882 wypasano świnie w lasach mosińskich, ale wobec tego, że zwierzęta wracały głodne z lasu, praktyk tych  zaniechano.   

Do najbardziej rabunkowych czynników wyniszczania zasobów leśnych lasów Nowej Marchii zaliczyć należy produkcję węgla drzewnego. Jednym z czołowych odbiorców węgla drzewnego i popiołu były huty szkła. W Nowej Marchii udokumentowaną decyzję o budowie pierwszej huty szkła  podjęto w roku 1607. Wkrótce w Bierzwniku (Marienwalde), powstaje huta szkła i rozpoczyna  produkcję szkła okiennego i luster, które dostarczano m.in. na potrzeby zamku elektorskiego w Berlinie. Pierwsza huta szkła na terenie Puszczy Mosińskiej powstaje w 1707r., zbudował ją Georg Zimmermann, w lasach przyległych do wsi Tarnów.

  Pod koniec XIX wieku gospodarka leśna uległa zasadniczej zmianie. Wcześniej,  w wyniku reformy, która całkowicie zakazała wypasu żywego inwentarza w lasach. Później, piętno  pozyskania drewna metodą  „przerzedzeniową"  zastąpiono planowanymi wyrębami  i uprawami leśnymi. Nowy plan, jaki opracowano na początku XX wieku wyłączał  najwartościowsze przyrodniczo i widokowo obszary z systemu eksploatacji. Wynika z tego, że już  wtedy  zaczęto myśleć o ochronie cennego pod względem przyrodniczym i krajobrazowym  drzewostanu.

Współczesna historia Nadleśnictwa Bogdaniec rozpoczęła się po 1945r. Po zakończeniu II wojny światowej na mocy dekretu PKWN z dnia 12.XII.1944r. administracja Lasów Państwowych na tym terenie przejęła lasy przedwojennego państwowego Nadleśnictwa Mosina, lasy własności ziemskich oraz lasy drobnej własności prywatnej (głównie poniemieckiej). Formalne przejęcie nastąpiło w 1946r. W 1945 roku na obszarze obecnego Nadleśnictwa Bogdaniec utworzono trzy małe Nadleśnictwa Państwowe Bogdaniec, Wysoka i Mosina. Od roku 1946 gospodarowano tu na podstawie przybliżonej tabeli klas wieku. Pierwszy po wojnie prowizoryczny plan urządzania lasu, na którego podstawie prowadzono gospodarkę planową, wykonano dla Nadleśnictw Bogdaniec, Wysoka i Mosina w 1952. Plany definitywnego urządzania lasu obowiązywały dla Nadleśnictwa Bogdaniec,  Wysoka i Mosina do końca 1971r. W 1972 roku w ramach reorganizacji połączono trzy małe nadleśnictwa: Bogdaniec, Wysoka i Mosina w jedno  trzyobrębowe Nadleśnictwo Bogdaniec. Na podstawie I,II i III rewizji urządzania lasu Nadleśnictwo Bogdaniec gospodarowało w latach 1971-2003.  Czynniki biotyczne nękające lasy obecnego nadleśnictwa to przede wszystkim szkodniki owadzie. W latach 1923-1925 na terenie lasów obecnego Nadleśnictwa masowo wystąpiła strzygonia choinówka, a w latach 1925-1936 brudnica mniszka. W latach 1979-1983 wystąpiła ogólnopolska gradacja brudnicy mniszki, która opanowała blisko 2 mln. ha lasów, niszcząc lub uszkadzając znaczną część drzewostanów iglastych, szczególnie świerkowych.  W wyniku osłabienia nastąpił rozwój szkodników wtórnych takich jak cetyńce, smoliki, korniki. Za szkodnikami pierwotnymi pojawiały się szkodniki wtórne, do których w latach 1992-1995 dołączył przypłaszczek granatek. Obecna rewizja planu urządzania lasu jest V rewizją planu. Od 2014 Nadleśnictwo funkcjonuje w ramach jednego obrębu.